Den Haag is een uitstekende locatie voor Social Enterprises
24 mei 2022
Den Haag is de snelst ontwikkelende impacteconomie ter wereld! Maar waarom zijn Haagse sociale ondernemingen zo sterk en wat heeft hun groei gestimuleerd? Lees ons nieuwste artikel om erachter te komen waarom. Hier word je bijgepraat over enkele van de opkomende bedrijven met sociale impact.
Den Haag huisvest de Nederlandse regering en is de thuisbasis van de belangrijkste internationale instellingen zoals het Internationaal Strafhof (ICC), het Internationaal Gerechtshof (ICJ), Europol en ongeveer tweehonderd andere internationale organisaties. Behalve dat het een toeristische bestemming of een politiek en institutioneel knooppunt is, is er iets anders dat Den Haag op de wereldkaart zet, en het zijn niet de Nederlandse tulpen. Het zijn sociale ondernemingen.
Het ecosysteem van sociale ondernemingen in Nederland
De EU definieert een sociale onderneming als een bedrijf met het bereiken van sociale impact als primaire doelstelling in plaats van het genereren van winst voor eigenaren en aandeelhouders. Een die haar overschotten vooral gebruikt om deze maatschappelijke doelen te bereiken en die op een verantwoorde, transparante en innovatieve manier wordt beheerd. Met name door werknemers, klanten en belanghebbenden te betrekken die door haar zakelijke activiteiten worden beïnvloed. Simpel gezegd, het belangrijkste doel van deze bedrijven is maatschappelijke impact.
Nederland heeft de afgelopen decennia een reputatie opgebouwd als een van de beste landen om zaken mee te doen. Den Haag in het bijzonder is uitgegroeid tot een vooraanstaande vestigingsplaats voor sociale ondernemingen. Volgens Social Enterprise NL, een nationale ledenorganisatie in Nederland die in 2012 is opgericht om een ecosysteem voor deze bedrijven te creëren, zijn sociale ondernemingen belangrijk omdat ze aanjagers zijn van een nieuwe economie die geschikt is voor alle soorten mensen. Deze economie is inclusief, circulair en vrij van armoede. Sociale ondernemingen werken volgens het motto 'impact first'. In Nederland worden ondernemingen door de Social Enterprise NL beschouwd als sociale ondernemingen, wanneer een dergelijk bedrijf kan aantonen dat het voor ten minste 50% financieel autonoom is.
Het ecosysteem van sociale ondernemingen in Nederland telt momenteel meer dan 400 sociale ondernemingen, die actief zijn in ongeveer 16 industrieën en sectoren zoals hernieuwbare energie, maakbedrijven, IT-oplossingen, horeca, enz. De belangrijkste kenmerken van dit ecosysteem zijn onder meer dat een nationaal netwerk is gecreëerd en onderhouden door Social Enterprise NL, met overheidsondersteuning zoals geïllustreerd door het Dutch Good Growth Fund (DGGF) dat financiële hulp biedt aan Nederlandse bedrijven, nationaal bewustzijn, betrokkenheid van het bedrijfsleven, en andere diensten.
Ook in het rapport 'Social Enterprises as Influencers of the Broader Business Community', constateert Social Enterprise NL dat sociale ondernemingen in Nederland niet alleen een cruciale rol spelen in de verschuiving naar een nieuwe en levensvatbare economie, maar ook bijdragen aan het bereiken van de VN Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG's). In een ander onderzoek dat in 2016 werd gepubliceerd door McKinsey & Company, getiteld Scaling the Impact of the Social Enterprise Sector, bleek dat de jaarlijkse omzet van sociale ondernemingen in het land in slechts vijf jaar tijd met 70% steeg, wat neerkomt op ongeveer € 3,5 miljard. Sociale ondernemingen hebben niet alleen een grote impact op de Nederlandse economie, maar lossen ook maatschappelijke vraagstukken op en hebben een grote maatschappelijke impact.
Onderzoek naar de impact van sociale ondernemingen in Nederland en Den Haag
Sociale ondernemingen staan in Nederland bekend om hun arbeidsmarktparticipatie. Volgens de British Council is sociaal ondernemerschap momenteel goed voor 15,9% van de werkgelegenheid in Nederland, met ongeveer 30.000 kansarme of gehandicapte personen die werk vinden in sociale ondernemingen. Sociale ondernemingen zoals Brouwerij de Prael en Emma Veiligheidsschoenen bieden parttime en fulltime werkgelegenheid aan mensen met afstand tot de arbeidsmarkt, van variërende arbeidsintensiteit.
Hernieuwbare energie is een andere sector waarin sociale ondernemingen aan bekendheid hebben gewonnen. Sociale ondernemingen produceren meer dan 10% van de hernieuwbare energie die in het land wordt gebruikt en spelen een steeds crucialere rol in afvalbeheer, recycling en energieopwekking uit biomassa en andere hernieuwbare energiebronnen. Van de Bron in het bijzonder geeft ruim 200.000 huishoudens toegang tot schone energie. Daarnaast zijn sociale ondernemingen in Nederland ook betrokken bij de integratie van vluchtelingen, met ondernemingen zoals Refugee company en TakecareBnB die duizenden vluchtelingen helpen integreren in de Nederlandse samenleving.
Den Haag heeft verschillende sociale ondernemingen aangetrokken die passen onder de noemer 'doing good and doing business'. Ten eerste is The New Farm een sociale onderneming met haar basis in Den Haag die verticale landbouw gebruikt om voedselgerelateerde uitdagingen aan te pakken en ook om voedselzekerheid te helpen bereiken. The New Farm maakt gebruik van baanbrekend onderzoek en geavanceerde technische oplossingen om disruptieve, verticale oplossingen in stadslandbouw te bieden. Een andere Haagse innovator, Seepje, is bezig met de ontwikkeling van duurzaam wasmiddel als een stap naar een schonere en gezondere wereld. Het bedrijf maakt was- en schoonmaakproducten met behulp van de schillen van de sapindus mukorossi-vrucht, ook wel 'zeepbessen' genoemd. I-did is een andere startup die akoestische interieurproducten, kledingmaterialen, tassen, accessoires en meer recentelijk gezichtsmaskers maakt van gerecyclede materialen en zo een schoner milieu promoot. Met workshops in Utrecht en Den Haag maakt I-did ook mensen sterker door mensen op te leiden en te begeleiden die nooit hebben gewerkt of al langere tijd geen werk hebben.
Nederland is exponentieel gegroeid in de social enterprise-sector en is momenteel de snelst ontwikkelende impacteconomie ter wereld.
Overheidsinvestering
De Nederlandse overheid heeft fors geïnvesteerd om van Nederland een van de beste landen te maken om zaken te doen, waarbij de opbouw van een duurzaam ecosysteem van sociale ondernemingen voorop staat. Dit heeft geleid tot duizenden sociale ondernemingen, meer dan 80.000 gecreëerde banen en meer dan 3,5 miljard euro aan inkomsten alleen al in 2016, wat een aanzienlijke bijdrage heeft geleverd aan de economie van Nederland.
Vooral Den Haag toonde veel enthousiasme voor social enterprise. Den Haag heeft zichzelf de 'Impact City' genoemd en trekt startups, creatieve ondernemers en innovators aan om zaken te doen en maatschappelijke impact te maken. Volgens Gert-Willem van Mourik, programmamanager innovatie en sociaal ondernemerschap bij de gemeente Den Haag: “Den Haag is een speeltuin voor nieuwe initiatieven”.