Stemmen is voor iedereen: zo zien toegankelijke stembureaus eruit
6 maart 2023
Met nog ruim een week te gaan tot de Provinciale Staten en Waterschapsverkiezingen, zijn ze bij de Unit ‘Verkiezingen’ van gemeente Den Haag druk in de weer met voorbereidingen. Zo ook met het inrichten van toegankelijke stembureaus. Want je stem uitbrengen is niet voor iedereen even vanzelfsprekend.
Toegankelijkheid betekent dat iedereen, met of zonder beperking, gebruik kan maken van voorzieningen, informatie en dienstverlening. Voor veel mensen met een beperking is zelfstandig stemmen echter moeilijk of zelfs onmogelijk. Bijvoorbeeld voor mensen met een fysieke beperking. Maar het is belangrijk dat zoveel mogelijk kiezers hun stem uitbrengen voor een goedwerkende democratie en ook voor een inclusieve samenleving. Daarom zet gemeente Den Haag speciale middelen in om ervoor te zorgen dat zo veel mogelijk mensen zelfstandig kunnen stemmen. Hiermee draagt de Unit Verkiezingen bij aan twee duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s). Doel 10 is het verminderen van ongelijkheid en gelijke kansen creëren voor iedereen. Doel 16 is het opbouwen van verantwoordelijke en toegankelijke instellingen.
Audio-ondersteuning, braille en drinkwaterbakjes voor blindengeleidehonden
Jascha van Lith, projectmedewerker bij de Unit Verkiezingen is verantwoordelijk voor het toegankelijk maken van de stembureaus in Den Haag. Al zo’n half jaar voor de verkiezingsdag beginnen de voorbereidingen. Alle stembureaus (ruim 300) worden gecontroleerd op toegankelijkheid, zoals of er een oprit is voor rolstoelgebruikers en of de deuren breed genoeg zijn. Als er een te hoge drempel is, wordt er een oprit op maat gemaakt. “Het overgrote deel van de stembureaus is rolstoelvriendelijk. Daarnaast is er in elk stadsdeel een stembureau met speciale voorzieningen voor blinde of slechtziende kiezers” vertelt Jascha. Deze voorzieningen bestaan uit een stemmal met audio-ondersteuning. Het stembiljet wordt in de stemmal gelegd en de gaatjes in de mal komen precies overeen met de rondjes voor de naam van de kandidaten. Elk partijnummer wordt aangeduid met voelbare cijfers en in braille. Via de audio-ondersteuning kan de kiezer via een koptelefoon alle kandidaten beluisteren. Op de speciale stembureaus is er overal aan gedacht. Zo is er ook een drinkbakje voor blindengeleidehonden en liggen er geleide lijnen op de grond. Jascha: “Mensen zijn heel blij dat ze kunnen stemmen met behoud van het stemgeheim, en dat ze niet meer iemand hoeven te machtigen”.
Eerste gemeente met stemmal
De gemeente Den Haag was de eerste gemeente die deze speciale stemmal in 2018 in gebruik nam. Samen met de Oogvereniging ontwikkelde de gemeente dit unieke stemhulpmiddel. “Dit hulpmiddel is gemaakt samen met de doelgroep, niet voor de doelgroep. Het is niet bedacht door een ambtenaar die achter zijn bureau zat” zegt Jascha. Inmiddels volgen steeds meer gemeenten het Haagse voorbeeld. Bij de aanstaande verkiezingen is er in 95 gemeenten een stemmal te vinden. Een echte vooruitgang!
Op de website www.denhaag.nl/verkiezingen is de kandidatenlijst beschikbaar met grote letters en als audio fragment zodat iedereen zich goed kan voorbereiden. Ook is er dit jaar een stembureau met een ‘Prokkelduo’. Dat is een duo bestaande uit een persoon zonder en met (licht) verstandelijke beperking die als stembureaumedewerkers aan de slag gaan. Zo laten zij zien dat mensen meer zijn dan hun beperking en draagt het bij aan positieve beeldvorming in de maatschappij.
Toekomst
Hoe ziet de toekomst eruit? Jascha: “We zijn continu op zoek naar verbeteringen. We kijken samen met belangenorganisaties naar hoe we verschillende doelgroepen beter kunnen bereiken. Het is daarom belangrijk dat we ons netwerk blijven vergroten. Daarnaast willen we werken aan blijvende oplossingen in de stad. Hoe kunnen we de stad toegankelijker maken? Denk aan permanente opritten. Dat is een grote klus waar heel veel verschillende partijen bij betrokken zijn”.
Meer informatie
Wil je weten op welke stembureaus in Den Haag je extra voorzieningen vindt tijdens de aanstaande Provinciale Staten en Waterschapsverkiezingen? Kijk op www.stembureausindenhaag.nl.